تذکر: ون هلمونت برای اثبات نظریه خلق الساعه دست به آزمایش زد. (ون هلمونت به این نظریه معتقد بود.)
سئوال: تحقیق ون هلمونت درباره درستی نظریه خلق الساعه را بنویسید؟ او یک پیراهن کثیف را با چند دانه گندم در گوشه ای قرار داد .پس از 21 روز تعدادی بچه موش در اطراف آنها مشاهده کرد و نتیجه گرفت که موش ها به طور خود به خود از پیراهن کثیف پدید آمده اند.
سئوال: اِشکال آزمایش ون هلمونت چه بود؟ آزمایش خود را کنترل نکرد.(نداشتن آزمایش کنترلی)
سئوال: آزمایش کنترلی چیست؟آزمایشی است که در آن دو آزمایش یکسان به طور همزمان انجام می شوند و همه عواملی که بر آزمایش موثرند به غیر از یکی از آنها، یکسان در نظر گرفته می شود.
سئوال: در آزمایش ون هلمونت، آزمایش کنترلی چیست؟ قرار دادن یک پیراهن کثیف با دانه های گندم درون آن، داخل یک جعبه در بسته.
سئوال: به نظر شما اگر ون هلمونت آزمایش کنترلی داشت باز هم بر درستی نظریه خلق الساعه تأکید می کرد؟ خیر
سئوال: دو درس مهّمی که دانشمندان بعدی از ون هلمونت گرفتند، چه بود؟
1- کنترل همه عوامل موثر برآزمایش 2- عدم تأثیر عقاید قبلی محقق بر نتایج آزمایشات بعدی او
تذکر: فرانچسکو ردی برای ردّ نظریه خلق السّاعه آزمایش هایی را انجام داد.
سئوال: مراحل روش علمی در آزمایش های فرانچسکو ردی را بنویسید؟
1) تعریف مسئله : آیا ممکن است بدون وجود مگس های دیگر، مگسی جدید خود به خود از گوشت فاسد بوجود آید؟
2) جمع آوری اطلاعات: الف) مقداری گوشت را در هوای آزاد گذاشت چند روز بعد پس از فاسد شدن تعدادی جانور کرمی شکل در روی گوشت ظاهر شدند که پس از مدتی به پیله و سپس به مگس تبدیل شدند.
ب) ردی این بار گوشت جانوران مختلف را با این روش آزمایش کرد. این بار پیله های مشابه را جدا کرد و هر گروه را در ظرف جداگانه ای روی گوشت قرار داد و مشاهده کرد که مگس هایی که از پیله های مشابه بوجود می آیند شبیه هم هستند.وی همچنین مشاهده کرد که مگس ها ذرات بسیار ریزی روی گوشت فاسد برجای می گذارند.
3) فرضیه سازی: ردی بر اساس اطلاعات بدست آمده از آزمایشات خود این فرضیه را مطرح کرد که " نوزادان کرمی شکل از ذرات ریزی که مگس ها بر روی گوشت فاسد می گذارند بوجود می آیند".
4)آزمایش فرضیه : ردی برای آزمودن این فرضیه آزمایشی طراحی کرد: او مقداری گوشت یک جانور را به قطعاتی مساوی تقسیم کرد و آنها را درون چند ظرف شیشه ای قرار داد .دهانه برخی از ظروف را با پارچه پوشاند(مانع ورود مگسها به درون ظرف) ولی دهانه بقیه را باز گذاشت.
5) ثبت یافته ها: ردی در تمام مراحل اطلاعات لازم را ثبت می کرد از جمله اینکه مگس ها ذرات بسیار ریزی روی گوشت فاسد برجای می گذارند. یا چند روز بعد نوزادان مگس درون ظروف دهان باز ظاهر شدند ولی در ظروف دهان بسته خیر.
6)تفسیر یافته ها: ردی نتیجه گرفت که مگس ها بطور خود به خود از گوشت فاسد بوجود نمی آیندبلکه هر مگس حاصل تخم مگس دیگری است.
7) انتشار گزارش: ردی نتیجه نهایی آزمایشات خود را در سال 1668 در کتابی با نام " آزمایش هایی در باره پیدایش حشرات"منتشر کرد.
سئوال: چه عواملی باعث افزایش انبوه اطلاعات در چند دهه گذشته شده است؟
پشرفت روش ها و ابزار – توسعه سیستم های اطلاع رسانی و صنعت چاپ – افزایش کتاب و کتابخانه ها، مجلات، مراکز علمی وتحقیقاتی - توجه به اهمیت علم وتحقیقات و سرمایه گذاری در این زمینه
سئوال: آیا شک کردن در نظریه های علمی لازم است؟ چرا؟ بله. زیرا ممکن است آزمایش ها و تحقیقاتی که منجر به ارائه یک فرضیه شده اند به درستی و با دقّت انجام نشده باشند و یا اینکه محقق در تفسیر نتایج دچار اشتباه شده باشد. در هر صورت شک کردن در نظریه های علمی باعت انجام مجدد آزمایش ها شده که ممکن است موجب ردّ یا تأیید نظریه گردد.