من درهنگام پاسخگویی به سوالات امتحانی ناگهان فکرم به جای دیگرمی رود و رشته کلام را از دست می دهم، چرا؟
جواب – شما ضعف سازماندهی دارید. قبلاً هم گفتیم که تمرکز و حافظه ارتباط تنگاتنگ و مؤثری دارند. یادداشت برداری، خواندن و به یاد آوردن، همه باید با نظم و سازماندهی انجام شود. آنچه را که می خوانید، روی کاغذ سازماندهی کنید و ارتباطشان را با هم در نظر بگیرید.
آیا راه میانبری برای تمرکز حواس وجود دارد؟
جواب – تمرکز یک مهارت اکتسابی است و زمان می خواهد. اما تمرینات مستمر و استفاده از تلقین و تجسم عینی، روند پیشرفت و بهره وری را بسیار به جلو می اندازد و سریع می کند.
نقش بازیهای فکری مانند شطرنج در تمرکزحواس چیست؟
جواب – بسیارعالی است. به شرط آن که درطول بازی، افکار منظم و دنباله دار و جهت داری را دنبال کنید. یادتان باشد هر بازی که در آن بازیکن آنچه را که در بازی می گذرد به خاطر بسپارد یا پیش بینی کند، در افزایش قدرت تمرکز مؤثر است.
دوست من می گوید وقتی سیگاری روشن می کنم جریان فکرم به کار می افتد و تمرکزم بیشترمی شود. نظرشما چیست؟
جواب – موافق نیستم. چون تمام شواهد و تجارب و تحقیقات علمی درست عکس این قضیه را نشان می دهد. ثابت شده است که سیگارکشیدن عملاً روند هوش را به تأخیر می اندازد. علاوه بر این، از آنجا که سیگار بر سلامت بدن و تنفس مستقیماً اثرمنفی می گذارد، مسلماً تمرکز را برهم میزند. این موضوع یک عادت و یک برداشت نادرست ذهنی است.
من نمی دانم آنچه که شما گفتید واقعاً مؤثراست یا نه. چون با انجام این تمرینات گاهی تمرکزفوق العاده خوبی دارم وگاهی هم مانند گذشته تمرکزخوبی ندارم. چه کارکنم که همیشه تمرکزخوب داشته باشم؟
جواب – همین که گاهی نتیجه گرفته اید، نشان می دهد که تغییر در شما آغاز شده و قابلیت دایمی شدن را دارد. این موضوع با تلاش و تمرین مستمر شما و انجام تمرینات تلقین و تجسم، مسیر تازه عصبی را در ذهن شما ایجاد می کند و در ناخودآگاه به عنوان یک عادت و رفتار دایمی جای می گیرد. فقط ازحرکت باز نایستید. توصیه همین است.
تفاوت تفکرمثبت با تجسم خلاق چیست؟
جواب – تفکرمثبت مربوط به ذهن آگاه وهوشیارشماست که اندیشه شما را اصلاح وپاک می کند. تجسم خلاق، مربوط به ذهن نیمه آگاه ونیمه هوشیارشماست که افکار مثبت ذهن آگاه را درناخودآگاه ثبت وجایگزین می کند.
من روشهای پیشنهادی شما را یک هفته تمام است که به کاربرده ام اما هنوزنتیجه محسوسی نگرفته ام. آیا امکان دارد که این روشها برای من مناسب نباشد؟
جواب – به هیچ عنوان. ازاین که یک هفته است دارید تمرین می کنید خوشحالیم و به شما تبریک می گوییم. فقط ازشما می خواهیم که این تمرینها را به طورمستمر تا 20 روز دیگرهم انجام دهید وحدوداً پس ازیک ماه درمورد خود قضاوت کنید وخود را ارزیابی نمایید. الآن واقعاً خیلی زود است.
اساساً چرا وقتی درحال انجام کاری هستم، خیالات دیگربه سراغم می آیند؟
جواب – خیال پروری، خود یک راه زندگی به صورت تفریحی است. هرچند وقت یک باردرست وسط یک کارجدی، شما رؤیایی می شوید که معنی اش این است: هنوزبه آن کار رغبت کافی ندارید. هنوزبه اندازه کافی برانگیخته نشده اید. باید درخودتان علاقه بیشتر ایجاد کنید وخود را هدفدارکنید. اما درچنین مواردی توصیه می کنیم که درمحیطی دیگر قراربگیرید وخیال پردازی نکنید، این بارآگاهانه، خودخواسته وجهت دار. درفکرفرونروید بلکه فکرکنید. فکر، شما را به هرسو نکشد بلکه شما فکررا به دنبال خود بکشید. بااین کار، ذهن شما آسوده ترمی شود وبرای تمرکزبعدی مهیا می گردد.
من نمی توانم دوساعت مطالعه متمرکزحتی به روش پیشنهادی شما داشته باشم.
جواب – زمان بندی شما نادرست است. پس ازهرنیم ساعت مطالعه، پنج دقیقه استراحت کنید تا این آرامش، خلأ ذهنی لازم را برای جذب مطالب بعدی وتمرکز برآنها به وجود آورد. پشت سرهم مطالعه نکنید. حتی حافظه شما تمایل دارد که پس ازچند دقیقه جذب وفراگیری به دسته بندی وذخیره سازی بپردازد.
من درمنزلی که درمحله شلوغ وپررفت وآمدی است زندگی می کنم. سروصدا واقعاً خیلی زیاد است. چه کارکنم؟
جواب – اول این که اطمینان داشته باشید که درسخت ترین و دشوارترین شرایط نیز تمرکزداشتن ممکن است. اگرعلاقه ورغبت شما فراوان باشد، یا سروصدای محیط را اصلاً درک نمی کنید ویا کمتردرک می کنید. بنابراین سعی کنید روشهای علاقمند شدن به موضوع را به کاربگیرید. ضمن آن که گفتیم آنچه مهم است سکوت نسبی است. ما می گوییم درمحیط منزل خود ساکتترین جا نسبتاً کجاست؟ آنجا را انتخاب کنید.
من ازعدم تمرکزخود بسیارکلافه بودم. آیا این احساس نادرست بوده است؟
جواب – خیر، بسیارهم عالی بوده است. اولین قدم مثبت برای هرتغییری نارضایتی از وضع قبلی وکنونی است. این نارضایتی است که میل وانگیزه شما را برای دگرگونی، رشد وتغییرمهیا می کند.
اکنون شما مفهوم تمرکزحواس، روشهای ایجاد آن به هنگام مطالعه درمنزل وهمین طور درکلاس درس وجلسه سخنرانی را فرا گرفته اید وباید تمرین را شروع کنید. یادتان باشد مهمترین عامل موفقیت انسانهای موفق، پافشاری درتمرینات است. آنقدرتمرین کنید تا موفق شوید.
