گوارش و جذب مواد

مقدمه

جانداران به غذا نیاز دارند. غذا یکی از احتیاجات ذاتی و فیزیولوژیکی جانداران است.

غذا

مجموعه‌ای از مولکول‌ها که برای رشد و نمو جانور لازم است. شامل:

• انواع هیدرات‌های کربن
• انواع لیپیدها
• انواع پروتئین‌ها
• انواع ویتامین‌ها
• انواع مواد معدنی و آب

نقش‌های غذا در بدن جانداران

• تأمین‌کننده ماده جهت رشد و نمو جاندار
• تأمین‌کننده انرژی جهت انجام فعالیت‌های زیستی

تغذیه

روش استفاده جاندار از منابع غذایی. همه جانوران غذا را از بدن جانداران دیگر تأمین می‌کنند (مصرف‌کننده یا هتروتروف‌اند).

مراحل تغذیه و گوارش در جانوران

1. بلع: گرفتن و فروبردن غذا از دهان به مری و معده
2. گوارش:
   • مکانیکی: خردکردن ذرات درشت غذا به تکه‌های کوچک‌تر (بدون آنزیم)
   • شیمیایی: تجزیه پلی‌مرها به مونومرهای سازنده (با کمک آنزیم)
3. جذب: واردکردن واحدهای سازنده به خون
4. دفع مدفوع: خارج‌کردن باقیمانده غذا و ترشحات از بدن

انواع گوارش

1. بر اساس محل انجام

• گوارش درون یاخته‌ای: مواد پس از واردشدن به یاخته گوارش می‌یابند.
• گوارش برون یاخته‌ای: مواد در بیرون یاخته گوارش یافته و سپس وارد سلول می‌شوند.

2. بر اساس نحوه‌ی عمل

• گوارش مکانیکی
• گوارش شیمیایی