آنزیم های میوه ها!
آیا هرگز تا به حال به برچسب روی بسته های پودر های ژله توجه کردید که نوشته اند که آناناس تازه و یا یخ زده را در ژله استفاده نکنید!
ما می خواهیم یک میوه تازه را درون ژله بگذاریم و ببینیم چه اتفاقی می افتد. بنظر شما چه اتفاقی ممکن است بیفتد؟
آنزیم هایی که در برخی میوه های گرمسیری وجود دارند، می توانند پروتئین ها را تجزیه کنند.
برای مثال، نرم کننده های گوشت دارای آنزیم پاپائین هستند که فیبرهای پروتئینی را تجزیه کرده و گوشت را ترد می کند.
پاپائین از میوه ای به نام پاپایا(papaya) تهیه می شود.
آناناس نیز دارای آنزیمی به نام بروملین(Bromelin) است.
مواد لازم:
1- چهار لوله ی آزمایش
2- آناناس تازه
3- کمپوت آناناس
4- ژله آناناس
5- یخ
6- آناناس منجمد شده
دستور کار:
¬ با استفاده از چاقو، قطعات یکسانی از آناناس ببرید و آنها را در فریزر بگذارید تا منجمد شوند.
توجه داشته باشید که این قطعات را به اندازه ای ببرید که بتوانید آنها را براحتی درون لوله ی آزمایش بیندازید.
¬ لوله های آزمایش را برچسب بزنید(از شماره 1تا 4)
¬ پودر ژله را در آب جوش ریخته و خوب هم بزنید و سپس 3 میلی لیتر از این مایع ژلاتینی را در هر چهار لوله بریزد.
¬ در لوله اول، چند قطعه از آناناس تازه را بیندازید.
¬ در لوله دوم، چند قطعه آنانس کمپوت شده را بیندازید.
¬ در لوله سوم و چهارم، هم آناناس تازه و هم آناناس کمپوت شده بیندازید.
¬ لوله شماره 4 بعنوان کنترل بوده و فقط حاوی ژلاتین است.
¬ لوله های 1تا3 را خوب تکان بدهید تا آناناس ها با مایع ژلاتین مخلوط شوند.
¬ هر چهار لوله را در آب یخ بگذارید.
¬ هر ده دقیقه یکبار به لوله ها سر بزنید تا بفهمید که مایع ژلاتین سفت شده یا خیر.
¬ وقتی لوله شماره چهار حالت ژله ای پیدا کرد، هر چهار لوله را از آب یخ خارج کرده و مقایسه کنید.
¬ مشاهدات خود را یادداشت کنید.
نتایج:
1- ژلاتین و آناناس تازه
2- ژلاتین و آناناس کمپوت شده
3- ژلاتین و آناناس منجمد
4- ژلاتین
سوالات:
1- چرا فقط در لوله ی شماره4 ژلاتین تشکیل شده است؟
2- چرا در لوله های مختلف، نتایج مختلفی دیده می شود؟
3- به هنگام تهیه کمپوت، چه تغییراتی در بروملین اتفاق می افتد؟
4- چه کاری می توانید انجام دهید تا با استفاده از آناناس تازه هم، بتوانید ژلاتین بسازید؟
5- آزمایش طراحی کنید که دمای مناسب را برای عملکرد بهینه ترد کننده ی گوشت، بیابید؟
قابل توجه معلم:
ما معمولاً این آزمایش را هنگامی انجام می دهیم که بخواهیم آنزیم های گوارشی و دمای مناسب برا ی عمل آنها را بررسی نمائیم.
دانش آموزان دوست دارند در مورد بیوشیمی چیز هایی که میخورند، بیشتر بدانند.
نکاتی که آزمایش را آسانتر میکند:
تهیه کردن ژلاتین: یک بسته ژلاتین را در یک لیوان یزرگ آب گرم بریزید. این ماده را برای سه گروه از دانش آموزان می توانید استفاده نمائید. قبل از ورود دانش آموزان، این ماده را در آب گرم نگه دارید.
آناناس را بصورت ورق ورقه ببرید تا استفاده از آن آسانتر باشد.
از ژله آناناس لذت ببرید!
موفق باشید
تهیه کننده: شریفی زاده- دبیر زیست شناسی گرگان
